„Pamięć jest kluczowym pojęciem każdej kultury. Wszystko co tworzymy, z czym obcujemy, zawiera się w pamięci.”- powiedział Paweł Huelle. Współczesny pisarz wyeksponował wagę pamięci o przeszłości jako jednej z nadrzędnych wartości, określających wspólną tożsamość.
Słowa te mogą być mottem akcji społeczno-edukacyjnej Żonkile upamiętniającej 19 IV 1943r. Działania zainicjowało w 2013r. Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN z okazji 70. rocznicy powstania w getcie warszawskim pod hasłem #ŁączyNasPamięć, które podkreśla siłę wspólnoty, znaczenie solidarności, potrzebę dialogu ponad podziałami.
Marek Edelman – członek Żydowskiej Organizacji Bojowej i ostatni przywódca powstania przez lata pielęgnował pamięć o wydarzeniach z 1943 roku. Do końca życia w rocznicę powstania przychodził pod Pomnik Bohaterów Getta na Muranowie, by oddać hołd poległym. Wraz z nim zjawiało się coraz więcej ludzi z żółtymi kwiatami i żonkil stał się symbolem pamięci zbiorowej, szacunku i nadziei.
Muzeum POLIN kontynuuje tę tradycję: wolontariusze rozdają podczas każdych obchodów rocznicy powstania tysiące papierowych żonkili. Uczniowie naszej szkoły (https://www.facebook.com/klobuckzsnr1/posts/4002414806487065) i harcerze z 1 KDW ZAMONIT (https://www.facebook.com/klobuckzsnr1/posts/3989018321160047) także wykonywali symboliczne kwiaty.
Obchody rozpoczęto 10.04.2021 kwietnia – nauczyciele uczestniczyli w szkoleniu, na którym przedstawiono cele Akcji Żonkile oraz film „ Muranów - Dzielnica Północna” w reżyserii Ł.K.Kamińskiego. Obraz, zrealizowany w stylistyce youtuberskiej, wzbogacono o animacje, zdjęcia i filmy archiwalne. Ukazuje on historię dzielnicy Warszawy z perspektywy młodej Żydówki. W ramach zajęć języka polskiego, historii, religii oraz godziny z wychowawcą obejrzało go ponad 30 klas liceum, technikum i szkoły branżowej.
Autorzy projektu przewidzieli liczne działania dla zainteresowanych, w których uczestniczyli nauczyciele i uczniowie naszej szkoły:
a) rozmowa na temat książki „Żydzi walczący o Polskę” - autor Marek Gałęzowski prezentował historię Żydów bijących się o polską niepodległość: np. Berka Joselewicza, odznaczonego Orderem Virtuti Militari, ale również wielu bezimiennych, którzy walczyli i umierali za kraj: anonimowego uczestnika powstania styczniowego, dzielnego legionistę, żołnierza bohatersko broniącego polskiego Lwowa;
b) dyskusja z cyklu „Pragmatycy i wizjonerzy - polscy Żydzi i ich dziedzictwo” ukazała Marka Edelmana jako kardiochirurga, kierującego się w życiu stałą hierarchią zasad;
c) koncert „Josimowe koraliki” – widzowie zostali zabrani do świata muzyki Josimy Feldschuh, młodej pianistki i kompozytorki z warszawskiego getta;
d) w przeddzień 78. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim odbyła się dyskusja „Jakby wybuchło, to razem ze mną. I tyle.”, podkreślająca rolę kobiet w powstaniu i przywracająca pamięć o kobietach walczących w kwietniowym zrywie;
e) miniwykład „W sukience i mundurze” o pięciu kobietach walczących w czasie powstania kwietniowego - zarówno w samym getcie, jak i poza nim;
f) spotkanie "Mówiąc, stawiam pomnik tym, którzy zginęli" M.Grynberga z Krystyną Budnicką, członkiną Stowarzyszenia Dzieci Holocaustu, wspominającą swoje tragiczne dzieciństwo;
g) seminarium naukowe, podczas którego zaprezentowano „Atlas Literatury Zagłady – o cyfrowych topografiach Holokaustu”, opracowany na podstawie dzienników, pamiętników, listów;
h) w ramach cyklu online „Wtorki dla nauczycieli” odbył się wykład dra hab. M.Napiórkowskiego „Powstanie: klucz do polskiej mitologii narodowej", prezentujący polską tożsamość ukształtowaną przez kulturę i walkę partyzancką;
i) uczniowie oglądali również film „Nie było żadnej nadziei. Powstanie w getcie warszawskim 1943”, którego twórcy przedstawili sytuację Żydów w przedwojennej stolicy oraz historię getta warszawskiego do wybuchu powstania, wykorzystując metodę animacji;
j) Muzeum POLIN w tygodniu obchodów 78. rocznicy powstania w getcie warszawskim poleciło seans online wybitnego dzieła László Nemesa - „Syn Szawła” to niezwykle realistyczny i porażający obraz realiów hitlerowskiego obozu koncentracyjnego, który stanowi jedną z najważniejszych narracji o Holokauście w historii kina.
Muzeum POLIN podsumowało Akcję Żonkile 2021 - https://youtu.be/tiTlG1QG1x8, podziękowało również wszystkim uczestnikom.
